Ushbu maqala ijtimoiy transformatsiya jarayonlarining mazmun-mohiyatini ochib berish, hamda davlat, jamiyat va shaxs hayoti, faoliyati, dunyoqarashini tub tarkibiy o‘zgarishlariga olib keluvchi jarayonlar tahliliy yoritilgan. Shuningdek, transformatsiya jarayonining milliy mentalitetiga va milliy ongi ta’siri to‘g‘risida fikr, mulohozalar bayon etilgan.

Ushbu maqola Islom falsafiy an’analari doirasida axloqiy qadriyatlarning tarixiy evolyutsiyasini tadqiq etishga, davrlar o‘tishi bilan ilmiy munozaradagi asosiy tendentsiyalar va o‘zgarishlarni aniqlashga qaratilgan. Maqsad bu qadriyatlarning rivojlanishini hamda turli tarixiy davrlardagi ahamiyatini tahlil qilishdan iborat.

Maqola Abu Rayhon Beruniyning tadrijiy rivojlanish to’g’risidagi qarashlari muhokamasiga bag’ishlandi. Maqolada aks etgan masala boʼyicha faylasufning “Hindiston” asari asosiy manba sifatida keltirilgan.