Ushbu maqola Turkiyada sotsiologiya fanining institutsionallashuvida Baykan Sezerning hissasini tahlil qilishga bag‘ishlangan. Asosan, uning ilmiy va pedagogik faoliyati, shuningdek, turk sotsiologik an'analarida tanqidiy maktabni shakllantirishdagi roli yoritiladi. Sezer g‘arb markazli nazariy yondashuvlarni tanqid qilgan va mahalliy ijtimoiy haqiqatlarni hisobga olgan holda, mustaqil metodologik yondashuv — bog‘liqlik nazariyasiga asoslangan konsepsiyani ilgari surgan. Uning ilmiy va ta’limiy merosi Turkiyada sotsiologiyaning mustaqil fan sifatida shakllanishiga katta ta’sir ko‘rsatgan va tanqidiy tafakkurga ega yangi tadqiqotchilar avlodini yetishtirishga yordam bergan. Bundan tashqari, maqolada Sezerning xalqaro ilmiy doiradagi o‘rni va global sotsiologik diskursga qo‘shgan hissasi ham ko‘rib chiqiladi.

Maqola Abu Rayhon Beruniyning tadrijiy rivojlanish to’g’risidagi qarashlari muhokamasiga bag’ishlandi. Maqolada aks etgan masala boʼyicha faylasufning “Hindiston” asari asosiy manba sifatida keltirilgan.

Ushbu maqola metafizika nima, ya'ni tabiatdan tashqaridagi mavjudlik g'oyalari va ularning mantiqiy tahlili haqidagi falsafa tarixidagi eng murakkab savollarga bag'ishlangan. Bu murakkab ta’limotni ishlab chiqqan va mantiq usulini qo‘llagan Ibn Sino edi. Ko‘pgina G‘arb olimlari Ibn Sino merosini bir ovozdan e’tirof etishgan. Uning metodologiyasi turli yo'llar bilan baholangan. Ushbu maqola ushbu yondashuvlarni tavsiflaydi. Ibn Sinoning ilohiyot masalalariga mantiqiy yondashuvini o‘rganish zamonaviy islom falsafasining eng muhim tadqiqotlaridan biridir. Chunki din va falsafaning sintezi masalasi munozaralarga sabab bo‘lgan. Ibn Sino kashfiyoti hamon inson aqlini idrok etishning cheksizligining namunasidir.