ABU ALI IBN SINO FALSAFIY QARASHLARIDAGI «INOYAT» (ạlʿnạyẗ) TUSHUNCHASI «AL-ISHORAT VA-AT-TANBIHAT» ASARINING NAMUNASI.
09:44 / 23.06.2025
18
Juraev, Sherali Soibnazar ugli
Maqolaning pdf varianti

Abu Ali ibn Sinoning falsafiy qarashlaridagi “Inoyat” tushunchasi haqidagi ushbu maqola va ushbu Sharq peripatetik faylasuflarining sharhlarida keltirilgan urg‘ular tahlil qilindi. “Inoyat” tushunchasi Xudo, olam va inson o'rtasidagi munosabatni o'z ichiga olgan atamadir. Abu Ali ibn Sino inoyat tushunchasini Xudodan kelib chiqqan ezgulik tartibi sifatida baholaydi. Faylasuf bu atama orqali dunyodagi ezgulik tartibiga e’tibor qaratadi. Forobiy «Inoyat»ga emanatsiya, ezgulik-yomonlik, baxt-saodat nazariyasi doirasida baho beradi. Faylasuf emanatsiya nazariyasini ilohiy inoyat bilan izohlaydi. Chunki emanatsiya orqali mavjud bo'lgan dunyo ham Xudoning borligidan ishtirok etadi va uning mavjudligini davom ettirish uchun ilohiy irodaga muhtojdir. Shuning uchun emanatsiya inoyat doimiy ekanligini ko'rsatadi. Bundan tashqari, emanatsiya nazariyasi yovuzlikning mavjudligini tushunishning eng yaxshi usuli hisoblanadi. Ibn Rushd inoyatni Xudo borligining alohida dalili deb biladi. Butun olam Allohning marhamati va saxovati bilan yaratilgan. Faylasuf bu fikrni ifodalash uchun uzluksiz ijod atamasidan foydalanadi. Binobarin, Alloh taoloning olamga inoyati cheksiz va doimiydir. Faylasufning fikricha, inson olam bilan hamohangdir. Bu uyg'unlik Xudoning borligiga ishora qilishi inoyatning dalilidir.

O'xshash maqolalar

O'RTA ASR SARQ VA G'ARB Uyg'onish davri FAYLASUFLARNING AXLOQ MASALASIGA MUNOSABATI.

Ja’farov, Ibrohimjon Xolmuhammad o‘g‘li

275
23 02 2025

ARISTOTEL VA SHARQ NATURFALSAFASI

Raxmanov, Abdimalik Ergashevich

526
24 03 2023